متن درس سوم
الدَّرْسُ الثَّالِثُ
مَطَرُ السَّمَكِ
هَل تُصَدِّقُ أَنْ تَرى في يَومٍ مِنَ الْأَيَّامِ أسماكاً تَتَسَاقَطُ مِنَ السَّمَاءِ؟!
إِنَّ نُزُولَ الْمَطَرِ وَ الثَّلْجِ مِنَ السَّمَاءِ شَيْءٌ طَبيعي؛ وَلَكِنْ أَ يُمْكِنُ أَنْ نَرَى مَطَرَ السَّمَكِ ؟!
هَل تَظُنُّ أَنْ يَكُونَ ذَلِكَ الْمَطَرُ حَقِيقَةً وَ لَيْسَ فِلْماً خَيالياً؟!
حَسَناً فَانْظُرْ إِلَى هُذِهِ الصُّوَرِ حَتَّى تُصَدِّقَ.
انظُرْ بِدِقَّةٍ أَنتَ تُشَاهِدُ سُقوط الأَسماكِ مِنَ السَّمَاءِ؛ كَأَنَّ السَّمَاءَ تُمْطِرُ أَسماكاً. يُسَمِّي النَّاسُ هَذِهِ الظَّاهِرَةَ الطَّبِيعِيَّةَ مَطَرَ السَّمَكِ».
حَيَّرَتْ هَذِهِ الظَّاهِرَةُ النَّاسَ سَنَوَاتٍ طَوِيلَةً فَما وَجَدُوا لَها جواباً.
يَحْدُثُ «مَطَرُ السَّمَكِ» سَنَوِيّاً في جمهورية الهندوراس في أمريكا الوسطى.
تَحدُثُ هَذِهِ الظَّاهِرَةُ مَرَّتَيْنِ فِي السَّنَةِ أَحياناً. فَيُشَاهِدُ النَّاسُ غَيْمَةً سَوداءَ عَظِيمَةً وَ رَعْداً وَ بَرقاً وَ رياحاً قويَّةً وَ مَطَراً شَديداً لِمُدَّةِ سَاعَتَينِ أَو أَكْثَرَ ثُمَّ تُصْبِحُ الْأَرْضُ مَفروشةً بِالْأَسماكِ، فَيَأْخُذُهَا النَّاسُ لِطَبخها وَ تَناوُلِها.
حاوَلَ الْعُلَمَاءُ مَعرِفَةَ سِرِّ تِلْكَ الظَّاهِرَةِ الْعَجِيبَةِ فَأَرْسَلُوا فَرِيقاً لِزِيارَةِ الْمَكَانِ وَ التَّعَرُّفِ عَلَى الْأَسماكِ الَّتِي تَتَساقَطُ عَلَى الْأَرْضِ بَعدَ هُذِهِ الْأَمْطَارِ الشَّديدةِ، فَوَجَدوا أَنَّ أَكثَرَ الْأَسماكِ الْمُنتَشِرَةِ عَلَى الْأَرْضِ مِنْ نَوعِ واحِدٍ، وَلَكِنَّ الْغَرِيبَ فِي الْأَمْرِ أَنَّ الأسماك لَيسَتْ مُتَعَلِّقَةً بِالْمَياهِ الْمُجاوِرَةِ بَلْ بِمياهِ الْمُحِيطِ الْأَطْلَسِيَّ الَّذِي يَبْعُدُ مَسافَةً مِئَتَيْ كيلومتر عَنْ مَحَلَّ سُقوطِ الْأَسماكِ.
ما هُوَ سَبَبُ تَشكيلِ هَذِهِ الظَّاهِرَةِ؟! يَحْدُثُ إعصار شديدٌ فَيَسْحَبُ الْأَسماكَ إِلَى السَّمَاءِ بِقُوَّةٍ وَيَأْخُذُها إِلى مَكانٍ بَعِيدٍ وَ عِندَما يَفْقِدُ سُرِعَتَهُ تَتَسَاقَطُ عَلَى الْأَرْضِ.
يَحْتَفِلُ النَّاسُ فِي الْهُندوراس بِهَذَا الْيَومِ سَنَوِيّاً وَ يُسَمِّونَهُ مِهْرَجَانَ مَطَرِ السَّمَكِ».
پاسخ و معنی متن درس سوم درس سوم عربی دهم
این درس یک متن علمی-خبری در مورد یک پدیدهٔ طبیعی عجیب به نام **«باران ماهی»** است که سالانه در یک کشور خاص اتفاق می‌افتد.
## ترجمهٔ درس: باران ماهی
1. **«هَل تُصَدِّقُ أَنْ تَرى في يَومٍ مِنَ الْأَيَّامِ أسماكاً تَتَسَاقَطُ مِنَ السَّمَاءِ؟!»**
* **ترجمه:** آیا باور می‌کنی که روزی از روزها ماهی‌هایی را ببینی که از آسمان می‌افتند؟!
2. **«إِنَّ نُزُولَ الْمَطَرِ وَ الثَّلْجِ مِنَ السَّمَاءِ شَيْءٌ طَبيعي؛ وَلَكِنْ أَ يُمْكِنُ أَنْ نَرَى مَطَرَ السَّمَكِ ؟!»**
* **ترجمه:** همانا بارش باران و برف از آسمان یک چیز طبیعی است؛ ولی آیا ممکن است که باران ماهی را ببینیم؟!
3. **«هَل تَظُنُّ أَنْ يَكُونَ ذَلِكَ الْمَطَرُ حَقِيقَةً وَ لَيْسَ فِلْماً خَيالياً؟!»**
* **ترجمه:** آیا گمان می‌کنی که آن باران، یک حقیقت باشد و نه یک فیلم خیالی؟!
* **پاسخ نویسنده:** **«حَسَناً فَانْظُرْ إِلَى هُذِهِ الصُّوَرِ حَتَّى تُصَدِّقَ.»** (بسیار خوب، پس به این تصاویر نگاه کن تا باور کنی.)
4. **توصیف پدیده: «انظُرْ بِدِقَّةٍ أَنتَ تُشَاهِدُ سُقوط الأَسماكِ مِنَ السَّمَاءِ؛ كَأَنَّ السَّمَاءَ تُمْطِرُ أَسماكاً. يُسَمِّي النَّاسُ هَذِهِ الظَّاهِرَةَ الطَّبِيعِيَّةَ «مَطَرَ السَّمَكِ».»**
* **ترجمه:** با دقت نگاه کن؛ تو افتادن ماهی‌ها را از آسمان مشاهده می‌کنی؛ گویی آسمان دارد ماهی می‌باراند. مردم این پدیدهٔ طبیعی را **«باران ماهی»** می‌نامند.
5. **محل وقوع: «حَيَّرَتْ هَذِهِ الظَّاهِرَةُ النَّاسَ سَنَوَاتٍ طَوِيلَةً فَما وَجَدُوا لَها جواباً. يَحْدُثُ «مَطَرُ السَّمَكِ» سَنَوِيّاً في جمهورية الهندوراس في أمريكا الوسطى.»**
* **ترجمه:** این پدیده سال‌های طولانی مردم را حیران کرد و جوابی برایش نیافتند. «باران ماهی» **سالانه** در جمهوری **هندوراس** در **آمریکای مرکزی** اتفاق می‌افتد.
6. **جزئیات واقعه: «تَحدُثُ هَذِهِ الظَّاهِرَةُ مَرَّتَيْنِ فِي السَّنَةِ أَحياناً. فَيُشَاهِدُ النَّاسُ غَيْمَةً سَوداءَ عَظِيمَةً وَ رَعْداً وَ بَرقاً وَ رياحاً قويَّةً وَ مَطَراً شَديداً لِمُدَّةِ سَاعَتَينِ أَو أَكْثَرَ ثُمَّ تُصْبِحُ الْأَرْضُ مَفروشةً بِالْأَسماكِ، فَيَأْخُذُهَا النَّاسُ لِطَبخها وَ تَناوُلِها.»**
* **ترجمه:** این پدیده گاهی **دو بار در سال** رخ می‌دهد. مردم یک **ابرسیاه بزرگ** و رعد و برق و بادهای قوی و باران شدیدی را به مدت دو ساعت یا بیشتر مشاهده می‌کنند، سپس زمین با ماهی‌ها **فرش** می‌شود؛ پس مردم آن‌ها را برای پختن و خوردن می‌برند.
7. **تحقیقات علمی: «حاوَلَ الْعُلَمَاءُ مَعرِفَةَ سِرِّ تِلْكَ الظَّاهِرَةِ الْعَجِيبَةِ... فَوَجَدوا أَنَّ أَكثَرَ الْأَسماكِ الْمُنتَشِرَةِ عَلَى الْأَرْضِ مِنْ نَوعِ واحِدٍ، وَلَكِنَّ الْغَرِيبَ فِي الْأَمْرِ أَنَّ الأسماك لَيسَتْ مُتَعَلِّقَةً بِالْمَياهِ الْمُجاوِرَةِ بَلْ بِمياهِ الْمُحِيطِ الْأَطْلَسِيَّ الَّذِي يَبْعُدُ مَسافَةً **مِئَتَيْ كيلومتر** عَنْ مَحَلَّ سُقوطِ الْأَسماكِ.»**
* **ترجمه:** دانشمندان تلاش کردند که راز آن پدیدهٔ عجیب را بفهمند... پس دریافتند که بیشتر ماهی‌های پراکنده روی زمین **از یک نوع** هستند، اما نکتهٔ عجیب این است که ماهی‌ها مربوط به آب‌های مجاور نیستند، بلکه مربوط به آب‌های **اقیانوس اطلس** هستند که **دویست کیلومتر** از محل افتادن ماهی‌ها فاصله دارد.
8. **علت پدیده: «ما هُوَ سَبَبُ تَشكيلِ هَذِهِ الظَّاهِرَةِ؟! يَحْدُثُ **إعصار شديدٌ** فَيَسْحَبُ الْأَسماكَ إِلَى السَّمَاءِ بِقُوَّةٍ وَيَأْخُذُها إِلى مَكانٍ بَعِيدٍ وَ عِندَما يَفْقِدُ سُرِعَتَهُ تَتَسَاقَطُ عَلَى الْأَرْضِ.»**
* **ترجمه:** علت شکل‌گیری این پدیده چیست؟! **یک گردباد شدید** رخ می‌دهد، پس ماهی‌ها را با قدرت به آسمان می‌کشد و آن‌ها را به مکان دوری می‌برد و هنگامی که سرعتش را از دست می‌دهد، ماهی‌ها بر روی زمین می‌افتند.
9. **جشن: «يَحْتَفِلُ النَّاسُ فِي الْهُندوراس بِهَذَا الْيَومِ سَنَوِيّاً وَ يُسَمِّونَهُ «مِهْرَجَانَ مَطَرِ السَّمَكِ».»**
* **ترجمه:** مردم در هندوراس این روز را **سالانه جشن می‌گیرند** و آن را **«جشنوارهٔ باران ماهی»** می‌نامند.
واژه نامه
المعجم:
حیران کرد
حَيَّرَ
کشید
سَحَبَ
نامید
سَمَّى
سیاه (مؤنث أسود)
سوداء
سالانه
سنوي
باور کرد
صَدَّقَ
تا باور کنی
حَتَّى تُصَدِّقَ
پدیده «جمع: ظواهر»
ظاهرة
فیلم «جمع: أفلام»
فلم
اقیانوس اطلس
المحيط الأطلسي
پوشیده، فرش شده
مفروش
جشنواره
مهرجان
پایین آمدن بارش
نزول
برانگیخت
أثار
جشن گرفت
احتفل
شد
أَصْبَحَ
گردباد
إعصار
آمریکای مرکزی
أمريكا الوسطى
باران بارید
أمطر
گستراند
بَسَط
دور شد
بَعُدَ
می بینی/ببینی
تَرى
پی در پی افتاد
تَساقَطَ
شناختن
التَّعَرُّفُ عَلَى
برف، یخ «جمع: ثلوج»
ثلج
بسیار خوب
حَسَناً
پاسخ و معنی واژه نامه درس سوم عربی دهم
در این بخش، کلمات کلیدی و مهم متن درس «باران ماهی» به همراه معانی فارسی آن‌ها آمده است.
| کلمهٔ عربی | معنی فارسی | نوع کلمه و توضیحات |
| :---: | :---: | :--- |
| **حَيَّرَ** | حیران کرد | فعل ماضی |
| **سَحَبَ** | کشید | فعل ماضی |
| **سَمَّى** | نامید | فعل ماضی |
| **سَوداء** | سیاه | صفت مؤنث (مذکر آن **أسود** است) |
| **سَنَوِيّ** | سالانه | صفت |
| **صَدَّقَ** | باور کرد | فعل ماضی |
| **حَتَّى تُصَدِّقَ** | تا باور کنی | حرف ربط و فعل مضارع منصوب |
| **ظاهرة** | پدیده | اسم، (جمع آن **ظواهر** است) |
| **فلم** | فیلم | اسم، (جمع آن **أفلام** است) |
| **المحيط الأطلسي** | اقیانوس اطلس | ترکیب وصفی |
| **مفروش** | پوشیده، فرش شده | اسم مفعول |
| **مِهرَجان** | جشنواره | اسم |
| **نزول** | پایین آمدن، بارش | اسم، مصدر |
| **أثار** | برانگیخت | فعل ماضی |
| **احتفل** | جشن گرفت | فعل ماضی |
| **أَصْبَحَ** | شد | فعل ماضی، به معنی «شد» یا «درآمد» |
| **إعصار** | گردباد | اسم |
| **أمريكا الوسطى** | آمریکای مرکزی | ترکیب اسمی |
| **أمطر** | باران بارید | فعل ماضی |
| **بَسَطَ** | گستراند | فعل ماضی |
| **بَعُدَ** | دور شد | فعل ماضی |
| **تَرى** | می‌بینی/ببینی | فعل مضارع |
| **تَساقَطَ** | پی در پی افتاد | فعل ماضی، به معنی سقوط کردن مکرر |
| **التَّعَرُّفُ عَلَى** | شناختن | مصدر |
| **ثلج** | برف، یخ | اسم، (جمع آن **ثلوج** است) |
| **حَسَناً** | بسیار خوب | قید |
**نکتهٔ مهم:** بسیاری از افعال این درس (مانند **تَساقَطَ، احتفل، أَصْبَحَ، بَعُدَ**) دارای حروف زائد هستند که در بخش قواعد درس (أَشْكالُ الْأَفعال) به آن‌ها می‌پردازید.
تمرین ۱ (درک مطلب)
عَيْنِ الصَّحِيحَةَ وَ الْخَطَأَ حَسَبَ نَصَّ الدَّرْسِ.
١- يَحْتَفِلُ أَهالي الهندوراس بِهَذَا الْيَومِ شَهرياً وَ يُسَمِّونَهُ «مِهْرَجَانَ الْبَحْرِ».
٢- عندما يفقد الإعصارُ سُرعَتَهُ، تَتَساقَطُ الْأَسْمَالُ عَلَى الْأَرْضِ.
٣- يَئِسَ الْعُلَماءُ مِن مَعرِفَةِ سِرِّ تِلْكَ الظَّاهِرَةِ الْعَجِيبَةِ.
٤- إِنَّ نُزُولَ الْمَطَرِ وَ الثَّلْجِ مِنَ السَّمَاءِ أَمْرٌ طَبيعي.
٥- تَحدُثُ هَذِهِ الظَّاهِرَةُ عَشَرَ مَرَّاتٍ فِي السَّنَةِ.
پاسخ و معنی تمرین ۱ درس سوم عربی دهم
در این تمرین، باید درستی (صحیح) یا نادرستی (خطأ) جملات را بر اساس اطلاعاتی که در متن درس «باران ماهی» آمده، مشخص کنید.
| شماره | جملهٔ عربی | ترجمه فارسی | پاسخ | دلیل (بر اساس متن درس) |
| :---: | :--- | :--- | :---: | :--- |
| 1 | **يَحْتَفِلُ أَهالي الهندوراس بِهَذَا الْيَومِ شَهرياً وَ يُسَمِّونَهُ «مِهْرَجَانَ الْبَحْرِ».** | اهالی هندوراس این روز را ماهانه جشن می‌گیرند و آن را «جشنوارهٔ دریا» می‌نامند. | **خطأ** | مردم آن را **سالانه** (سَنَوِيّاً) جشن می‌گیرند و نامش «مِهْرَجَانَ مَطَرِ السَّمَكِ» است. |
| 2 | **عِندَما يَفْقِدُ الْإعصارُ سُرعَتَهُ، تَتَساقَطُ الْأَسماكُ عَلَى الْأَرْضِ.** | هنگامی که گردباد سرعتش را از دست می‌دهد، ماهی‌ها بر روی زمین می‌افتند. | **صحیح** | متن درس می‌گوید: «وَ عِندَما يَفْقِدُ سُرِعَتَهُ تَتَسَاقَطُ عَلَى الْأَرْضِ». |
| 3 | **يَئِسَ الْعُلَماءُ مِن مَعرِفَةِ سِرِّ تِلْكَ الظَّاهِرَةِ الْعَجِيبَةِ.** | دانشمندان از شناخت راز آن پدیدهٔ عجیب ناامید شدند. | **خطأ** | دانشمندان راز آن را **فهمیدند** (یَئِسَ به معنی ناامید شد، اما در نهایت راز مشخص شد). |
| 4 | **إِنَّ نُزُولَ الْمَطَرِ وَ الثَّلْجِ مِنَ السَّمَاءِ أَمْرٌ طَبيعي.** | همانا بارش باران و برف از آسمان یک امر طبیعی است. | **صحیح** | متن درس: «إِنَّ نُزُولَ الْمَطَرِ وَ الثَّلْجِ مِنَ السَّمَاءِ شَيْءٌ طَبيعي». |
| 5 | **تَحدُثُ هَذِهِ الظَّاهِرَةُ عَشَرَ مَرَّاتٍ فِي السَّنَةِ.** | این پدیده ده بار در سال رخ می‌دهد. | **خطأ** | در متن درس آمده است که این پدیده **سالانه** (سَنَوِيّاً) و گاهی **دوبار** (مَرَّتَيْنِ) رخ می‌دهد. |
**نکتهٔ کلیدی:** در این تمرین باید به جزئیات عددی (سالانه/ماهانه، یک بار/دو بار/ده بار) و نتیجهٔ تحقیقات (فهمیدن راز یا ناامید شدن) در متن درس دقت کنید.
